Noyan Doğan'ın 20 Aralık 2021 tarihinde, Hürriyet Gazetesi'nde yayınlanan ve değer kaybı tazminatı esaslarında yapılan değişiklikleri konu alan yazısı...

Trafik sigortasının genel şartları değişti ve yeni düzenleme uygulamaya girdi.
Yeni düzenleme ile birlikte kaza sonrası hasar gören araçlara trafik sigortasından ödenen değer kaybı tazminatı da baştan sona değişti. Hal böyle olunca da okuyuculardan son günlerde “değer kaybı tazminatı” ile ilgili çokça soru alıyorum.
Peki, değer kaybı tazminatında hangi düzenlemeler yapıldı; kimler, nasıl tazminat alabilecek? İşte, 25 milyon sürücüyü yakından ilgilendiren yeni değer kaybı tazminatı hakkında tüm merak edilenler.

Kaza sonrası hasar gören araçlar hem TRAMER kayıtlarında hasarlı araç olarak geçiyor hem de onarım gördüğünden piyasa rayiç değerinde maddi kayba neden oluyor, yani değer kaybı yaşanıyor. Bu kayıp, trafik sigortasından karşılanıyor. Buna da değer kaybı tazminatı deniyor. Sigorta şirketleri, trafik sigortasından, onarım gören araçlara değer kaybı tazminatı ödüyor.

2. Değer kaybı tazminatında neler değişti?
Yeni düzenleme ile değer kaybı tazminatına standart getirildi. Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK), değer kaybı tazminatının hangi formüle göre hesaplanacağını, araçların piyasa değerine, kullanılmışlık düzeyine, kilometresine göre tazminat hesaplamasında hangi katsayıların kullanılacağını, hasar onarımında değişen parçanın değerinin nasıl hesaplanacağını tek tek belirledi. Bu liste ve formüller Resmi Gazete’de de yayımlandı. Bundan sonra değer kaybı tazminatı bu formül ve listelere göre belirlenecek.

3. Her sürücü tazminat alabiliyor mu?
Tazminattan yararlanabilmeniz için kazada kusursuz taraf olmanız gerekiyor. Kazaya neden olan kusurlu sürücüler değer kaybı tazminatı alamıyor.

4. Değer kaybı tazminatını kim belirliyor?
Son yapılan düzenleme ile tazminat, sigorta eksperi tarafından ayrıca düzenlenen değer kaybı raporu ile hesaplanacak.

5. Nasıl hesaplanıyor?
Tazminat; aracın piyasa değeri, kullanılma düzeyi, kilometresi ve ticari amaçla kullanılıp kullanılmadığına göre hesaplanıyor. Aracın piyasa değeri ise kaza tarihinde Türkiye Sigorta Birliği kasko araç değer listesindeki ve Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Sigorta Eksperleri İcra Komitesi Piyasa Değer listesindeki, araç gruplarına göre belirlenmiş bedellerin ortalaması alınarak tespit edilecek. Hasar gören aracın bedeli bu listelerde yer alıyorsa tazminat hesaplaması da bu bedel üzerinden yapılacak. Araç, listelerde yer almıyorsa o zaman piyasa değeri üzerinden tazminat hesaplanacak.

6. Tüm araçlar değer kaybı tazminatı için başvurabilir mi?
Düne kadar belli araç grupları başvururken son düzenleme ile ticari olsun olmasın; otomobilinden traktörüne, motosikletinden tankerine, iş makinesinden minibüsüne, taksiden otobüse, kamyonundan kamyonetine kadar tüm araç grupları artık tazminat için başvurabilecek. Kiralık araçlar da değer kaybı tazminatı için başvurabiliyor. Sadece trafikten çekilecek, hurdaya çıkmış araçlar sigortadan değer kaybı tazminatı alamayacak.

7. Araçtaki tüm hasarlar için tazminat ödeniyor mu?
Düne kadar mini onarım ile basit kaporta, plastik tampon onarımları, cam, radyo-teyp, lastik, hava yastığı, jant, mekanik, elektrik, elektronik ve döşeme aksamında yapılan onarımlar için değer kaybı tazminatı ödenmiyordu. Şimdi ise araçlardaki tüm hasarlar için değer kaybı tazminatı ödenecek.

8. Model ya da kilometre sınırı var mı?
Tazminat alabilmek için model ya da kilometre sınırı bulunmuyor. Ancak aracın kilometresine göre ve model yılına göre farklı hesaplama yapılacak.

9. Tazminat için kime, nasıl başvurulacak?
Kaza tespit tutanağı ve değer kaybı talep edilen araca ilişkin hasar ekspertiz raporu ile hasar fotoğrafları, aracın ruhsat fotokopisi, sürücü belgesi ile sigorta şirketine bizzat ve yazılı olarak müracaat edeceksiniz. Tazminat talebi için aracı kurum veya kişilere başvurmanıza gerek yok.

10. Tazminata itiraz hakkım var mı?
İtiraz hakkı ve hukuk yolu her zaman açıktır ancak yeni düzenleme ile değer kaybı tazminatına standart getirildiği için nereye başvurursanız başvurun SEDDK tarafından yayınlanan formüle ve listelere göre hesaplama yapılacağından alacağınız tazminat değişmeyecektir.

11. Tazminat bir kere mi ödeniyor?
Her kaza sonrası değer kaybı tazminatı için başvurabilirsiniz.

12. Zaman aşımı süresi var mı?
Değer kaybı tazminatının kaza tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde talep edilmesi gerekiyor.

https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/noyan-dogan/12-soruda-yeni-deger-kaybi-tazminati-41964430